Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Być Polakiem na Wschodzie”

13 września 2017, 21:11

Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Być Polakiem na Wschodzie”

Polskie Kulturalno-Oświatowe Towarzystwo „Odrodzenie” w Berdiańsku realizuje projekt „Być Polakiem na Wschodzie”. Projekt ten był finansowany przez Konsulat Generalny RP w Charkowie. Celem tego projektu jest: dokumentowanie śladów polskości; wieloaspektowe badania nad Polakami na Ukrainie (kulturoznawcze, historyczne, antropologiczne, lingwistyczne); promocja Polski i Polskości; konsolidacja osób pochodzenia polskiego; aktywizacja ruch polskiego; przedstawienie kultury polskiej na tle innych kultur; rozpowszechnienie wiedzy o polskiej diasporze; popularyzacja wiedzy o Polakach za granicą i ich współczesnym życiu.

Pomimo rozmytej tożsamości narodowej Polacy posiadają świadomość swego pochodzenia. Dlatego oprócz ściśle naukowych celów organizatorzy zaplanowali realizację szeregu przedsięwzięć o charakterze kulturalno-oświatowym. Realizatorami tego projektu są: prof. Lech Aleksy Suchomlynow (kierownik), wykonawcy prof. Helena Krasowska, Mikołaj Bondarew i Olga Popowa.

Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Być Polakiem na Wschodzie”

Ostatnia część realizacji projektu to zorganizowanie panelu naukowego z udziałem Polaków z różnych regionów i środowisk polonijnych na Ukrainie, które przedstawili swoje losy w kontekście wydarzeń historycznych. Konferencja naukowa odbyła się w dniach 10-11 września w Berdiańsku. Zostały przedstawione losy rodzin polskich z różnych regionów Ukrainy, m.in. z Bukowiny, Żytomierszczyzny, Kijowa. Sporo uwagi zostało poświęcono losom polskich rodzin w Berdiańsku, które w rózny sposób z różnych przyczyn znaleźli się na terenie miasta, miedzy innymi przybyli ze Lwowa, z Czerniowiec, a ostatnio także z Doniecka, który jest okupowany. O swoich drogach życiowych oraz o czynnikach tożsamościowych opowiadał prezes Związku Polaków na Ukrainie Antoni Stefanowicz, który przybył do Kijowa z Nowogrodczyzny. Dr Natalia Szumlańska z Żytomierza poruszyła problem odczucia tożsamości w tym obwodzie, a na własnym życiorysie pokazała, że jest to problem wielopoziomowy i wieloaspektowy. Historie rodu Kuczabińskich zaprezentowała Helena Krasowska z Instytutu Slawistyki PAN, inną historię zanikających rodów zaprezentował Lech Aleksy Suchomłynow.

Projekt ma duże znaczenia w dziedzinie dokumentowania kultury polskiej na terenie całej Ukrainy. Dyskutowano również w grupach fokusowych na temat metod badawczych tej problematyki. Organizatorzy i uczestnicy doszli do wniosku, że w przyszłości powinny się odbyć warsztaty dotyczące metodologii badan terenowych i opracowania zebranych materiałów w terenie.

Odbyła się ożywiona dyskusja, w której wzieła udział trzyosobowa grupa z Bielska-Białej, miasta partnerskiego Berdiańska, na czelie z Grażyną Staniszewską, znanym polskim politykiem i działaczem społecznym. Polacy z Kraju i różnych regionów Ukrainy oraz studenci Berdiańska opowiadali o motywacjach nauczania języka polskiego zaznaczając swoje polskie pochodzenie ze strony dziadka lub babci. Niektórzy uczą się polskiego, ponieważ ktoś z dalekiej rodziny był Polakiem, motywacja ta również wskazuje na chęć studiowania w Polsce.

Prof. Helena Krasowska, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk