Panel Nakowo-Dydaktyczny „Nauczanie języka polskiego w warunkach dwujęzyczności” 13 września 2018, 13:04
W dniu 9 września 2018 roku w Berdiańsku organizowano warsztaty dla nauczycieli, uczących języka polskiego przy organizacjach polskich na terenie Ukrainy wzięło udział 25 osób.
Panel był współfinansowany przez MSZ RP i Fundację Wolność i Demokracja w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą.
Na początku uczestnicy Panelu wysłuchali referaty wprowadzające: Dr hab. prof. IS PAN Heleny Krasowskiej „Mowa jako dziedzictwo kulturowe: zachowanie i utrata” i Dr Ewy Wróblewskiej-Trochimiuk: „Przywilej czy przekleństwo? Budowanie prestiżu dwujęzyczności”.
-
Uwaga została skupiona na pojęciach „zachowanie języka” i „zanik języka”.
- Termin zachowanie języka (language maintenance) jest używany w społecznym kontekście, gdy jakaś wspólnota językowa kontynuuje używanie swojego tradycyjnego języka wbrew niesprzyjającym okolicznościom.
- Inne znaczenie tego pojęcia odnosi się do indywidualnego zachowania języka przez jednostkę w sytuacji, gdy język nie znajduje się w społecznym użyciu.
- Pierwsze znaczenie pojęcia stosowane jest w pracach socjolingwistycznych, drugie w psycholingwistycznych i neurolingwistycznych.
- Termin zanik języka (language loss) używany jest także w znaczeniu społecznym i indywidualnym. W tym pierwszym oznacza przerwanie kontinuum językowego między pokoleniami, a w drugim – utratę umiejętności posługiwania się danym językiem przez jednostkę.
- Problem ten dotyczy większości społeczności mniejszościowych. Z wielu badań wynika, że zwykle utrata języka mniejszości zachodzi w ciągu trzech pokoleń.
- Zachowanie języka mniejszości jest wyjątkiem, jego utrata regułą.
- Czynnikiem sprzyjającym zachowaniu języka jest izolacja społeczności wynikająca z jej religijnej i społecznej odmienności.
Następnie odbyły się warsztaty metodyczne:
Dr Ewa Wróblewska-Trochimiuk (Warszawa): Metoda komunikatywna w nauczaniu języka polskiego; Sposoby rozwijania słownictwa u dzieci dwujęzycznych (Warszawa)
Dr Jerzy Kowalewski (Kraków): Koncepcja nauczania kulturowego języka polskiego poza Polską.
Dr Marta Kowalewska (Kraków): zasadach organizacji pierwszych lekcji języka polskiego za granicą.
Dziękujemy uczestnikom i organizatorom Panelu Nakowo-Dydaktycznego „Nauczanie języka polskiego w warunkach dwujęzyczności”.